Hãy để con vấp ngã
Cha mẹ nào mà chẳng thương con và cảm thấy lo lắng, sợ hãi khi con
có thể phải đối mặt với hiểm nguy. Thế nhưng, ngày nay có không ít phụ huynh
nâng niu con mình như công chúa hoàng tử, không để con phải đứt một sợi tóc hay
xước một cái móng tay. Sự bao bọc quá mức có thể khiến trẻ nhỏ trở thành
"con rối" của cha mẹ, mất đi sự tự do phát triển.
Có vấp ngã mới biết tự đứng dậy
Quan tâm tới con một cách thái quá không chỉ là hiện tượng xảy ra
với các vị phụ huynh ở Việt Nam, mà còn là một vấn đề gây nhiều tranh cãi trong
việc nuôi dạy con cái trên toàn thế giới. Trong một bài viết mới đây trên trang
The Independent, tác giả Susie Mesure đưa ra quan điểm khi bao bọc trẻ quá mức
là ta đã ngăn cản sự phát triển tâm sinh lý của trẻ, chính vì trẻ luôn được bao
bọc trong sự chở che của cha mẹ nên khi lớn lên chúng e ngại phải chấp nhận thử
thách, hiểm nguy. Bài viết cũng trích dẫn ý kiến của những chuyên gia giáo dục
có uy tín.
Peter Gray - tiến sĩ tâm lý
học tại Đại học Boston, tác giả của cuốn sách về nuôi dạy trẻ "Free To
Learn" - lo ngại tỷ lệ mắc chứng rối loạn cảm xúc, trầm cảm, thậm chí là
số vụ tự tử ở trẻ em đang ngày càng tăng cao bởi vì chúng cảm thấy "không
có khả năng kiểm soát cuộc sống của chính mình". Nghiên cứu của ông chỉ ra
mối liên hệ giữa sự gia tăng trẻ mắc chứng rối loạn cảm xúc và tâm lý với việc
chúng bị hạn chế vui chơi: "Nếu ta tước đoạt quyền vui chơi của trẻ, chúng
sẽ không thể học được cách vượt qua khó khăn, kiểm soát cuộc sống của mình,
nhìn nhận sự vật theo các góc nhìn khác nhau, cũng như không biết cách thỏa
hiệp. Sân chơi là môi trường để trẻ biết được rằng chúng không phải là cái rốn
của vũ trụ".
Giáo sư David Whitebread của Đại học Cambridge cho rằng bị tước
đoạt quyền vui chơi sẽ khiến trẻ mất khả năng tự "điều hòa bản thân"
- tức khả năng điều khiển cảm xúc và hành vi. Theo ông, điều này rất quan trọng
đối với sự phát triển của trẻ nhỏ, hơn nhiều so với việc biết đọc hay biết
viết. Ông đưa ra thông điệp: "Điều quan trọng các bậc phụ huynh cần biết
là họ phải dành thời gian vui chơi cùng con cái. Khả năng tự điều hòa bản thân
là thước đo cho thành công trong cuộc sống sau này của trẻ, chứ không phải kỹ
năng đọc hay viết".
Có đứa trẻ nào lớn lên mà không một lần vấp ngã? Mỗi lẫn ngã là
mỗi lần trẻ tự đứng dậy và học được cách để không ngã lần nữa. Sự học hỏi đó
dần dần sẽ giúp trẻ tự đối mặt được với những khó khăn, trắc trở trong cuộc
sống. Một con tằm phải trải qua đau đớn để tự chui ra khỏi kén và trở thành con
bướm biết bay, hãy để trẻ tự trải nghiệm những vấp ngã để có thể bước ra khỏi
vòng tay của gia đình và bay cao, bay xa.
Sưu
tầm